برنامه اقدام مخاطره آتش‌سوزى_ وزارت جهاد کشاورزى

برنامه اقدام مخاطره آتش‌سوزى، مجموعه تكالیف و وظایف وزارت جهاد کشاورزى است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مدیریت بحران و با توجه به حدود وظایف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملی كاهش خطر حوادث و سوانح، رویكرد پیشگیرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكالیف و وظایف دستگاه‌های مشمول قانون مدیریت بحران در این برنامه بر همین اساس تدوین گردیده است. ضرورت دارد این موارد كلی مورد توجه كلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی و نهادهاى عمومی قرار گیرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصی تشکیل‌شده در كمیته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر یك از گروه‌های تخصصی در ارتباط با یك مخاطره خاص به مطالعات قوانین، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرایط كنونی كشور، شرایط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظایف و اختیارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مدیریت بحران كشور به تدوین اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوین این اقدام‌ها، تیم‌هاى تخصصی جلسات مشتركی با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمینان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظایف و مسئولیت آن‌ها نیز انجام گیرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئولیت مستقیم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقیم دارند و تعدادى دیگر تحت تأثیر مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و سایر دستگاه‌های نیازمند، تدابیر و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گیرد. كلیه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كلیه مخاطرات متنوع تهدیدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئولیتی خود انجام دهند.
در فرایند مدیریت خطر و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحلیل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزیابی مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحلیل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسایی در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنیادین هستند. ضرورت ویژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رویكردها و اجراى اقدامات پیشگیرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمایند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار یا پشتیبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوین برنامه عملیاتی، در صورت نیاز به همكارى دستگاه دیگر توافق و تفاهم‌های اولیه را انجام داده باشد. در این راستا، سازمان مدیریت بحران كشور مسئولیت هماهنگی و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخیص بالاترین مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصی تشكیل داده و با مسئولیت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نماید. همچنین باید هزینه‌های همكارى و پشتیبانی در ردیف برنامه‌های عملیاتی سالانه دستگاه‌های همكار و پشتیبان لحاظ گردد كه پس از تأیید سازمان مدیریت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت جهاد کشاورزى در مخاطره آتش‌سوزى، ارائه شده است.

هدف 1: بهبود نظام حكمرانی و توسعه ظرفیت‌ها با تأكید بر مدیریت یكپارچه و هماهنگ

جنگل‌ها و مراتع

اقدام اولویت‌دار: ایجاد ساختار سازمانی مناسب براى مدیریت حریق

خروجی مورد انتظار: ایجاد ساختار مناسب
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان ادارى و استخدامی کشور
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران و سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: تدوین مقررات ممانعت از آتش زدن پسچر مزارع

خروجی مورد انتظار: پیشگیرى از حریق
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، سازمان مدیریت بحران کشور
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، وزارت جهاد کشاورزى (سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزدارى کشور)

اقدام اولویت‌دار: تعریف پروژه‌هاى فرهنگ‌سازى عمومی در ارتباط با آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: ارتقا فرهنگ عمومی در ارتباط با آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع
دستگاه/ های همکار: جمعیت هلال احمر جمهورى اسلامی ایران، کمیته امداد امام خمینی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان بهزیستی)، وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان صداوسیماى جمهورى اسلامی ایران، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح (سازمان بسیج مستضعفین)، گروه‌هاى جهادى و بخش خصوصی
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: تنقیح قوانین، تعیین قوانین ناسخ و منسوخ و ساماندهی قوانین پراکنده و غیرمنسجم در خصوص مدیریت آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع در کشور (با تأکید بر پیشگیرى و مدیریت خطر)

خروجی مورد انتظار: وضع قوانین جامع، یکپارچه و منسجم
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تهیه طرح جامع اطفاى حریق جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: تهیه طرح جامع اطفاى حریق
دستگاه/ های همکار: سازمان مدیریت بحران کشور، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه

هدف 2: تحقق تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در مدیریت بحران بر مبناى درك صحیح و همه‌جانبه از خطر

جنگل‌ها و مراتع

اقدام اولویت‌دار: ایجاد، یکپارچه‌سازى و به‌روزرسانی بانک اطلاعاتی آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: تهیه بانک اطلاعاتی مخاطره آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان نقشه‌بردارى کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح (سازمان جغرافیایی نیرو‌هاى مسلح)
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

اقدام اولویت‌دار: تهیه نقشه‌هاى پهنه‌بندى آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: تهیه نقشه پهنه‌بندى مخاطرات طبیعی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان نقشه‌بردارى کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح (سازمان جغرافیایی نیرو‌هاى مسلح)
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

اقدام اولویت‌دار: حضور میدانی و پایش عرصه‌هاى طبیعی

خروجی مورد انتظار: پایش 100 میلیون هکتار
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح (سازمان بسیج مستضعفین)
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تعلیم و آموزش بدو خدمت و ضمن خدمت براى کارکنان دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط در ارتباط با آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش کارکنان
دستگاه/ های همکار: وزارت کشور، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت نیرو، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، وزارت راه و شهرسازى
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تولید محتوا و برنامه‌هاى آموزشی در ارتباط با مخاطره آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش عمومی
دستگاه/ های همکار: وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت نیرو، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌اى کشور)، وزارت راه و شهرسازى
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: مطالعه و تهیه طرح پیش‌آگاهی و پیشگیرى از وقوع حریق

خروجی مورد انتظار: تهیه طرح براى 100 میلیون هکتار
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: طراحی، ساخت و نگهدارى راه‌هاى دسترسی در جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: طراحی، ساخت و نگهدارى ١٠٠٠ کیلومتر
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: شناسایی مناطق مستعد و احداث چاله‌هاى آبگیرى و پد بالگرد

خروجی مورد انتظار: کاهش خسارت حریق
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان نقشه‌بردارى کشور، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: ایجاد پایگاه‌هاى اطفاى حریق

خروجی مورد انتظار: احداث ٢٣ پایگاه
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح، وزارت راه و شهرسازى
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: احداث آتش‌بر

خروجی مورد انتظار: اجراى ١٢٠٠٠ کیلومتر
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: وزارت ارتباطات و فناورى اطلاعات، سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: اعمال روش‌هاى پیشگیرى عملیات پرورشی و بهداشتی

خروجی مورد انتظار: ١٠٠ هزار هکتار جنگل‌کاری و ٧٥٠ هزار هکتار جنگل
دستگاه/ های همکار: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: جهاد کشاورزى، سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

هدف 3: پاسخ مؤثر به حوادث و سوانح و بازسازى با مشارکت مردم در تمامی ابعاد کالبدى، اقتصادى، اجتماعی، نهادى و محیط زیستی

جنگل‌ها و مراتع

اقدام اولویت‌دار: برگزارى دوره‌هاى آموزشی به‌صورت عملی و نظرى به‌منظور آمادگی در برابر آتش‌سوزى جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: هر یک‌میلیون هکتار یک مانور عملیاتی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست، ستاد کل نیرو‌هاى مسلح
دستگاه/ های پشتیبان: کلیه دستگاه‌هاى اثرگذار، سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه

اقدام اولویت‌دار: ایجاد سامانه پایش، پیش‌بینی و هشدار حریق جنگل‌ها و مراتع

خروجی مورد انتظار: ٣٢ واحد عملیاتی
دستگاه/ های همکار: سازمان حفاظت محیط‌زیست
دستگاه/ های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان برنامه و بودجه