برنامه اقدام مخاطره خشکسالی_ وزارت جهاد کشاورزى

برنامه اقدام مخاطره خشکسالی، مجموعه تكالیف و وظایف وزارت جهاد کشاورزى است که برگرفته از مواد و بندهاى قانون مدیریت بحران و با توجه به حدود وظایف دستگاه‌ها و اقدامات اولویت‌دار است كه اجراى آن‌ها با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح ضرورت دارد. از آنجا كه برنامه ملی كاهش خطر حوادث و سوانح، رویكرد پیشگیرانه در برابر خسارات و تلفات مخاطرات طبیعی و انسان‌ساز را دنبال می‌کند، مجموعه تكالیف و وظایف دستگاه‌های مشمول قانون مدیریت بحران در این برنامه بر همین اساس تدوین گردیده است. ضرورت دارد این موارد كلی مورد توجه كلیه دستگاه‌های اجرایی دولتی و غیردولتی و نهادهاى عمومی قرار گیرد.
تدوین اقدامات، توسط گروه‌های تخصصی تشکیل‌شده در كمیته كاهش خطر حوادث و سوانح صورت گرفته است. هر یك از گروه‌های تخصصی در ارتباط با یك مخاطره خاص به مطالعات قوانین، مقررات، طرح‌ها، برنامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود در ارتباط با آن مخاطره پرداخته است و با در نظر گرفتن شرایط كنونی كشور، شرایط هر مخاطره و با توجه به حوزه وظایف و اختیارات دستگاه‌های مختلف موضوع ماده ٢ قانون مدیریت بحران كشور به تدوین اقدام‌های اولویت‌دار پرداخته است. در طول تدوین این اقدام‌ها، تیم‌هاى تخصصی جلسات مشتركی با نماینده‌های دستگاه‌های مختلف برگزار کرده‌اند تا در كنار حصول اطمینان از ضرورت پرداخت به هر اقدام، هماهنگی‌های لازم با دستگاه‌ها در ارتباط با حوزه وظایف و مسئولیت آن‌ها نیز انجام گیرد.
در رخداد مخاطرات، تعدادى از دستگاه‌ها مسئولیت مستقیم اقدام و ارائه خدمات به‌صورت سرویس‌دهی مستقیم دارند و تعدادى دیگر تحت تأثیر مخاطره آسیب‌پذیر هستند. ضرورت دارد با هدف ارائه خدمات به بهره‌برداران و سایر دستگاه‌های نیازمند، تدابیر و اقدامات پیشگیرانه‌ای توسط دستگاه مسئول مورد توجه قرار گیرد. كلیه دستگاه‌های مشمول قانون موظف هستند در برابر كلیه مخاطرات متنوع تهدیدكننده دارایی‌های آن‌ها، اقدامات پیشگیرانه‌ای را با هدف كاهش خطر در حوزه مسئولیتی خود انجام دهند.
در فرایند مدیریت خطر و اتخاذ اقدامات پیشگیرانه با هدف كاهش خطر حوادث و سوانح، تحلیل خطر (شناخت خطرها، شامل ارزیابی مخاطره‌ها و ابعاد آن‌ها، شناخت، تحلیل آسیب‌پذیری‌های محتمل و شناسایی در معرض قرارگیری‌ها) و اقدامات كاهش خطر دو مرحله بنیادین هستند. ضرورت ویژه دارد كه دستگاه‌های مشمول قانون در اتخاذ رویكردها و اجراى اقدامات پیشگیرانه دو مرحله مهم مذكور اهتمام نمایند.
در برنامه اقدام تعدادى از دستگاه‌ها مسئول و تعدادى به عنوان همكار یا پشتیبان تعریف‌شده‌اند. ضرورت دارد كه دستگاه مسئول در تدوین برنامه عملیاتی، در صورت نیاز به همكارى دستگاه دیگر توافق و تفاهم‌های اولیه را انجام داده باشد. در این راستا، سازمان مدیریت بحران كشور مسئولیت هماهنگی و هم‌افزایی فی‌مابین دستگاه‌ها را خواهد داشت. دستگاه مسئول می‌تواند با توجه به تشخیص بالاترین مقاوم مسئول آن دستگاه، کارگروه‌های تخصصی تشكیل داده و با مسئولیت خود نسبت به هماهنگی‌های لازم اقدام نماید. همچنین باید هزینه‌های همكارى و پشتیبانی در ردیف برنامه‌های عملیاتی سالانه دستگاه‌های همكار و پشتیبان لحاظ گردد كه پس از تأیید سازمان مدیریت بحران به سازمان برنامه و بودجه اعلام می‌شود. در ادامه اقدامات اولویت‌دار با مسئولیت وزارت جهاد کشاورزى در مخاطره خشکسالی، ارائه شده است.

هدف 1: بهبود نظام حكمرانی و توسعه ظرفیت‌ها با تأكید بر مدیریت یكپارچه و هماهنگ
اقدام اولویت‌دار: تنقیح قوانین، تعیین قوانین ناسخ و منسوخ و ساماندهی قوانین پراکنده و غیرمنسجم در خصوص مدیریت خشکسالی در کشور (با تأکید بر پیشگیرى و مدیریت خطر)
خروجی مورد انتظار: وضع قوانین جامع، یکپارچه و منسجم
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت راه و شهرسازى، وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت نفت، وزارت صنعت، معدن و تجارت
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران

‌هدف 2: تحقق تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری در مدیریت بحران بر مبناى درك صحیح و همه‌جانبه از خطر
اقدام اولویت‌دار: توسعه سامانه‌هاى نوین آبیارى
خروجی مورد انتظار: افزایش راندمان آبیارى- مدیریت مصرف
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نیرو
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تعلیم و آموزش بدو خدمت و ضمن خدمت براى کارکنان دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط در ارتباط با خشکسالی
خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش کارکنان
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت کشور، ستاد کل نیروهاى مسلح، وزارت راه و شهرسازى، وزارت نیرو، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: تولید محتوا و برنامه‌های آموزشی در ارتباط با مخاطره خشکسالی
خروجی مورد انتظار: ارتقاى دانش عمومی
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت علوم، تحقیقات و فناورى، وزارت نیرو، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌اى کشور)، وزارت راه و شهرسازى
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: افزایش دانش فنی و مهارتی کشاورزان
خروجی مورد انتظار: کاهش خطر بیابان‌زایی در بخش کشاورزى
دستگاه/ ‌های همکار: سازمان ‌برنامه و بودجه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‌اى کشور)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: محدودسازى کشت‌های بهاره در حوزه‌هاى بحرانی
خروجی مورد انتظار: مدیریت مصرف
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت کشور
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: بررسی و اعلام الگوى کشت مناسب با ظرفیت‌های اقلیمی
خروجی مورد انتظار: بهبود مدیریت تولید و مصرف
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت راه و شهرسازى (سازمان هواشناسی کشور)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: استفاده از فرصت امکان کشت دوم برخی محصولات
خروجی مورد انتظار: افزایش تولید
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت راه و شهرسازى (سازمان هواشناسی کشور)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: ایجاد سازوکارهاى هدایت برنامه جامع کشت سالانه کشور
خروجی مورد انتظار: کاهش خطر بیابان‌زایی در بخش کشاورزى
دستگاه/ ‌های همکار: سازمان برنامه و بودجه
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان مدیریت بحران کشور

‌‌‌هدف 3: اولویت‌دهی و توسعه اقدامات كاهش خطر و سرمایه‌گذاری در راستاى افزایش تاب‌آوری
اقدام اولویت‌دار: توسعه بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در بیمه کشاورزى
خروجی مورد انتظار: انتقال خطر
دستگاه/ ‌های همکار: صندوق بیمه محصولات کشاورزى، سازمان ‌‌نقشه‌بردارى کشور
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: ایجاد ساختار بیمه اتکایی در بخش کشاورزى
خروجی مورد انتظار: انتقال خطر
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت امور اقتصادى و دارایی (بیمه مرکزى جمهورى اسلامی ایران)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: توسعه بیمه عوامل تولید
خروجی مورد انتظار: انتقال خطر
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت امور اقتصادى و دارایی (بیمه مرکزى جمهورى اسلامی ایران)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: طراحی بیمه‌هاى نوین مانند بیمه درآمد و شاخص آب‌وهوایی
خروجی مورد انتظار: انتقال خطر
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت امور اقتصادى و دارایی (بیمه مرکزى جمهورى اسلامی ایران)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: بهره‌گیری از شیوه‌هاى بیمه شاخص عملکرد و بیمه‌هاى گروهی و منطقه‌ای به‌منظور توسعه و افزایش مطلوبیت پوشش‌های بیمه‌ای
خروجی مورد انتظار: انتقال خطر
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت امور اقتصادى و دارایی (بیمه مرکزى جمهورى اسلامی ایران)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

اقدام اولویت‌دار: اصلاح ساختار اجرایی با رویکرد نظام جامع بیمه کشاورزى
خروجی مورد انتظار: انتقال خطر
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت امور اقتصادى و دارایی (بیمه مرکزى جمهورى اسلامی ایران)
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور

‌‌‌‌‌‌هدف 4: پاسخ مؤثر به حوادث و سوانح و بازسازى با مشارکت مردم در تمامی ابعاد کالبدى، اقتصادى، اجتماعی، نهادى و محیط زیستی
اقدام اولویت‌دار: توسعه شبکه‌هاى فرعی انتقال آب
خروجی مورد انتظار: ساماندهی مصرف
دستگاه/ ‌های همکار: وزارت نیرو
دستگاه/ ‌های پشتیبان: سازمان ‌برنامه و بودجه، سازمان مدیریت بحران کشور