نگرانی ایران از وضعیت ضعیف ایمنی نیروگاه هسته‌ای امارات

روز دوشنبه 15 خرداد ماه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین مقر این سازمان آغاز به کار کرد، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس در ابتدای این نشست در بیانیه‌ای اعلام کرد که فرآیند اجرای بیانیه مشترک با ایران آغاز شده و پیشرفت‌هایی حاصل شده است.
محسن نذیری اصل، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در دفتر سازمان ملل در وین و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امروز (چهارشنبه) 17 خرداد ماه در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران پرداخت. وی با اشاره به نادیده گرفته شدن نقض تعهدات آمریکا و اتحادیه اروپا ذیل برجام، اظهار داشت: اگر یک آژانس بین‌المللی برای نظارت بر گسترش تحریم‌های غیرقانونی داشتیم، گزارش مربوط به نقض تعهدات توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا (سه کشور اروپایی) در پرتو قطعنامه 2231 شورای امنیت (2015) طولانی خواهد بود. نذیری اصل در ادامه ضمن پرداختن به اقدامات سازنده ایران در همکاری با آژانس و با بیان اینکه انتظارات نابه جا از ایران غیر منطقی است، تصریح کرد: فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، از جمله غنی‌سازی در سطوح مختلف، کاملاً صلح‌آمیز و در راستای حقوق ملت ایران بر اساس معاهده NPT بوده و تحت نظارت و راستی‌آزمایی پادمان‌های آژانس است. نماینده ایران همچنین به ابراز تمایل آمریکا برای بازگشت به برجام و مذاکرات انجام شده در این زمینه اشاره کرد و گفت: علیرغم مذاکرات پر زحمتی که بیش از 18 ماه به طول انجامید، عمدتاً به دلیل نبود اراده سیاسی و عزم آمریکا، نتوانستیم مذاکرات را به نتیجه برسانیم. علیرغم اعلام مکرر اخیر آمریکا که «احیای برجام چندین ماه است که در دستور قرار ندارد»، مایه نگرانی جدی است که برخی دیگر از شرکت‌کنندگان چشم خود را بر این نگرش بسیار غیرمسؤولانه بسته‌اند و حتی نسبت به آن ابراز همراهی می‌کنند. این نشان می‌دهد که محاسبات اشتباه و برنامه‌های محدود سیاسی بر احیای توافقی که سال‌ها جامعه بین‌المللی برای رسیدن به آن سرمایه‌گذاری کرده بود، غلبه دارد. پس از روی کار آمدن جو بایدن دولت آمریکا از احیای برجام سخن گفت و در همین راستا نیز مذاکراتی در اواخر دولت دوازدهم و همچنین در دولت سیزدهم به صورت غیرمستقیم بین ایران و آمریکا برگزار شد که آخرین دور آن مرداد 1401 بود و پس از آن هم آنگونه که مقامات ایرانی بار‌ها اعلام کرده‌اند تبادل پیام‌ها بین دو طرف در جریان است. چندی پیش نیز ناصر کنعانی در واکنش به بیانیه گروه هفت در هیروشیما برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) را اقدامی همراه با حسن نیت از سوی ایران به منظور رفع نگرانی‌های مصنوعی در خصوص برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و دستاورد مهم دیپلماسی چندجانبه خواند و گفت: متأسفانه با خروج غیرقانونی آمریکا از توافق و بی عملی طرف‌های اروپایی متعاقب خروج آمریکا، برجام متحمل آسیب جدی شده است. وی افزود: جمهوری اسلامی ایران همواره به تعهدات بین‌المللی خود پایبند بوده و مصمم است همکاری‌ها و تعاملات سازنده خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در چارچوب معاهده ان. پی. تی و موافقتنامه پادمان ادامه دهد.
اخیرا «جان کربی» هماهنگ‌کننده ارتباطات راهبردی در شورای امنیت ملی کاخ سفید در نشستی خبری مدعی شد که ایرانی‌ها درباره برجام با حسن نیت مذاکره نکردند. چندی پیش نیز علی باقری معاون سیاسی وزیر خارجه در سالگرد خروج آمریکا از برجام گفت: در حالی‌که تدابیر جبرانی مشروع ایران در حوزه هسته‌ای ادامه دارد، از سرگیری اجرای کامل توافق، در صورتی‌که طرف ناقض و اروپا اراده سیاسی معتبری برای نهایی‌سازی مذاکرات نشان دهند، ممکن خواهد شد.

بیانیه‌های تکراری و انتقاد از رویکرد‌های غیرسازنده و تحریک آمیز
نذیری اصل به چند بیانیه دائمی تکراری از سوی برخی دولت‌ها که خواستار اجرای تعهدات برجامی از سوی ایران شده‌اند هم اشاره و خاطرنشان کرد: این کشور‌ها نه تنها عمداً تعهدات داوطلبانه را با تعهدات قانونی درهم می‌آمیزند، بلکه نهایت تلاش خود را انجام می‌دهند تا این واقعیت بسیار آشکار را پنهان کنند که برجام دارای شرکت کنندگان دیگر و همچنین ضمیمه‌هایی است که باید بدون تأخیر بیشتر توسط آن شرکت کنندگان اجرا شود.
این دیپلمات ارشد ایرانی از دولت‌های اروپایی خواست تا ضمن اتخاذ حسن نیت، از رویکرد‌های تحریک‌آمیز و غیرسازنده خودداری کنند و در فرآیندی که منجر به راه‌حلی دوستانه برای موضوع مورد نگرانی مشترک می‌شود، به کار خود ادامه دهند.
اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه 16 خرداد ماه در بیانیه‌ای به شورای حکام آژانس اتمی بار دیگر به اتهام‌زنی علیه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز جمهوری اسلامی ایران پرداخت. بیانیه اتحادیه اروپا در حالی صادر شد که آژانس اخیرا به پیشرفت در تعامل ایران و این نهاد اذعان کرد، ولی اتحادیه اروپا نسبت به برنامه هسته‌ای ایران ابراز نگرانی کرده است. نماینده دائم ایران در آژانس در این ارتباط اضافه کرد: این موضوع مایه نگرانی جدی است که اتحادیه اروپا و سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه علیرغم همکاری‌های گسترده ایران و آژانس و پیشرفت‌های قابل توجه مربوطه، همچنان به تاکتیک‌های منسوخ شده متوسل می‌شوند و بازی ناپاکی را با انگیزه سیاسی جهت هدف قرار دادن همکاری‌های فعلی ایران و آژانس انجام می‌دهند. به باور نذیری اصل همراهی عملی اروپا با اقدامات قهری یکجانبه غیرقانونی آمریکا و توقیف دارایی‌های ایران با حمایت کلامی از برجام در تناقض کامل است.

نگرانی از ایمنی نیروگاه هسته‌ای امارات
نذیری اصل همچنین به مواضع مطرح شده از سوی نماینده امارات عربی متحده در شورای حکام اشاره کرد و گفت: امارات همه تلاش خود را می‌کند تا واقعیت‌های قرن بیست و یکم از جمله برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران را نادیده بگیرد. آن‌ها در بیانیه خود سعی کردند رویا‌ها و آرزو‌های خود را بدون در نظر گرفتن واقعیت‌ها شرح دهند. نماینده ایران از وضعیت ضعیف ایمنی و امنیت نیروگاه هسته‌ای امارات که تهدیدی جدی برای محیط زیست و ثبات منطقه است، ابراز نگرانی کرد و مداخله امارات در امور کشور‌های همسایه، حمله نظامی به فقیرترین کشور منطقه و مناقشات ارضی واهی و ساختگی علیه دیگر کشور‌های منطقه را نمونه‌هایی از خطر و تهدید‌های واقعی در منطقه برشمرد که نیازمند رسیدگی است. نیروگاه هسته‌ای براکه امارات شامل چهار واحد در غرب ابوظبی است و ساخت این نیروگاه از سال 2012 شروع شده و تاکنون دو واحد آن به صورت کامل راه‌اندازی شده است. این نیروگاه با ظرفیت تولید برق 5600 مگاوات می‌تواند یک چهارم نیاز امارات به برق را تامین کند.
اظهارات مداخله جویانه اماراتی‌ها در خصوص برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران مسبوق به سابقه است. آنچنانکه در نشست خرداد سال گذشته (1401) شورای حکام آژانس، دولت امارات از ایران خواسته بود که به همسایگانش از جمله کشور‌های جنوب خلیج فارس و جامعه بین‌المللی درباره صلح آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود اطمینان بدهد.