اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور

مقدمه:
ماده۱ـ نام
سازمان پدافند غیرعامل کشور یک سازمان (نهاد) حاکمیتی (لشکری و کشوری) بوده که به منظور افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، تداوم فعالیت‌های ضروری، تسهیل مدیریت بحران، ارتقای پایداری ملی در برابر انواع تهدید و اقدامات خصمانه دشمن که در این اساسنامه به اختصار «سازمان» نامیده می‌شود در چارچوب و در جهت تحقق منویات و سیاست‌های ابلاغی و به فرمان مقام معظم رهبری تشکیل می‌گردد.

ماده۲ـ تعاریف و اصطلاحات
۱ـ سازمان ـ سازمان پدافند غیرعامل کشور که اختصاراً سازمان نامیده می‌شود.
۲ـ ستاد کل ـ ستاد کل نیروهای مسلح کشور که اختصاراً ستاد کل نامیده می‌شود.
۳ـ دستگاه اجرایی ـ کلیه دستگاههای اجرائی کشور موضوع قانون مدیریت خدمات کشوری در سطوح ملی تابعه ملی و استانی که اختصاراً دستگاه اجرائی نامیده می‌شود.
۴ـ کمیته دائمی ـ کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور که اختصاراً کمیته دائمی نامیده می‌شود.
۵ـ پدافند غیرعامل ـ به مجموعه اقداماتی که بدون بکارگیری سلاح و تجهیزات نظامی بکار گرفته شود و در نتیجه باعث کاهش آسیب‌پذیری، افزایش پایداری ملی، تسهیل مدیریت بحران، تداوم کارکرد فعالیت‌های ضروری و تولید بازدارندگی دفاعی در برابر تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می‌گردد اطلاق می‌شود.

ماده۳ـ شخصیت حقوقی
«سازمان» نهادی حاکمیتی (لشکری و کشوری) است که دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری همطراز با وزراء و به لحاظ ساختاری (به مثابه یک نیرو) بوده، در تابعیت ستاد کل نیروهای مسلح و در جهت تحقق تدابیر و منویات و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری و در چارچوب مقررات این اساسنامه، قوانین نیروهای مسلح و سایر قوانین و مقررات مربوطه کشور اداره می‌گردد.

ماده۴ـ مرکز و محل استقرار
محل استقرار اصلی سازمان در تهران و شعب استانی آن در مراکز استانها می‌باشد و برای انجام مأموریت‌های خود نسبت به تشکیل ساختارها و واحدهای سازمانی مشابه و همطراز مورد نیاز در استان‌ها و دستگاه‌های اجرایی اقدام می‌نماید.

ماده۵ـ مدت فعالیت
مدت فعالیت سازمان از زمان تأسیس نامحدود بوده و انحلال و یا توقف مأموریت آن منوط به تصویب مقام معظم رهبری می‌باشد.

ماده۶ـ مأموریت
سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، هدایت، سازماندهی، نظارت و راهبری موضوع پدافند غیرعامل و دفاع غیرنظامی در چارچوب و در جهت تحقق سیاست‌های ابلاغی و فرامین حضرت امام خامنه‌ای و قوانین موضوعه کشور از طریق فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی و تخصصی، آمادگی و ارتقاء مقاومت ملی، پایش تهدیدات، طبقه‌بندی و سطح‌بندی مراکز و حوزه‌ها، کاهش آسیب‌پذیری‌ها، نهادینه‌سازی اصول، الزامات و ملاحظات فنی مهندسی پدافند غیرعامل در ذات طرح‌ها و پروژه‌های ملی، استانی موضوعی کشور، تسهیل مدیریت بحران و تداوم کارکردهای ضروری کشور، صیانت و کمک به اداره مردم در راستای مصون‌سازی کشور در برابر انواع تهدیدات دشمن.

ماده۷ـ ارکان سازمان عبارتند از:
الف: کمیته دائمی (شورای عالی)
ب: رئیس سازمان
ج: کمیته پدافند غیرعامل دستگاه‌های اجرایی و استان‌های کشور

ماده۸ـ کمیته دائمی
کمیته دائمی متشکل از رئیس ستاد کل به عنوان رئیس، رئیس سازمان پدافند غیرعامل به عنوان دبیر و حضور وزرای کشور، دفاع، و معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری و رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی و یکی از معاونین ستاد کل نیروهای مسلح تشکیل می‌شود و مصوبات آن با ابلاغ دبیر کمیته دائمی در کلیه دستگاه‌های اجرایی لازم‌الاجراء می‌باشد.

ماده۹ـ وظایف و اختیارات کمیته دائمی عبارت است از:
۱. تصویب سیاست‌ها و راهبردهای عمده پدافند غیرعامل کشور
۲. تصویب برنامه‌های کلان (۵ ساله) پدافند غیرعامل کشور
۳. تصویب سطح‌بندی و اولویت بندی مراکز تحت پوشش براساس پیشنهاد سازمان
۴. تصویب آیین‌نامه‌های اجرایی لازم در جهت هماهنگی‌های بین دستگاهی در خصوص پدافند غیرعامل
تبصره۱ـ مصوبات کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور با ابلاغ دبیر کمیته دائمی برای کلیه دستگاه‌ها و نهادها لازم‌الاجراء می‌باشد.
تبصره۲ـ آئین‌نامه اجرایی داخلی کمیته دائمی توسط دبیر کمیته دائمی تهیه و به تصویب رئیس کمیته دائمی می‌رسد.

ماده۱۰ـ وظایف سازمان
الف: وظایف ستادی
۱. تبیین و برآورد تهدیدات دشمن در حوزه‌های مختلف
۲. راهبری و هدایت و اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل
۳. ارزیابی فنی پدافندی طرح‌های پدافند غیرعامل تهیه شده توسط کمیته دستگاه‌های اجرایی
۴. نظارت بر اجرای پدافند غیرعامل دستگاه‌های اجرایی
۵. تصویب ضوابط، استانداردها و دستورالعمل‌های (عمومی و تخصصی) موضوع پدافند غیرعامل
۶. تعیین مصادیق تأسیسات زیربنایی، ساختمان‌های حساس و شریان‌های اصلی و حیاتی کشور
۷. تصویب طرح‌های پدافند غیرعامل دستگاهها و تأیید اعتبار مورد نیاز آن‌ها
۸. بررسی و تأیید نتایج ارزیابی‌ها از اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل
۹. ایجاد هماهنگی لازم بین دستگاه‌های اجرایی در حوزه پدافند غیرعامل
۱۰. نهادینه‌سازی اصول و الزامات و ملاحظات فنی و مهندسی پدافند غیرعامل در ذات طرح‌های توسعه‌ای کالبدی کشور اعم از ملی، موضوعی، استانی، شهری و آمایشی کشور
۱۱. تعامل سازنده با نهادهای قانون‌گذار و تنظیم کننده برنامه‌های موضوعی و پنج ساله کشور در جهت نهادینه‌سازی پدافند غیرعامل در آنها
۱۲. تهیه و تدوین و ابلاغ نظامات فنی و اجرائی طرح‌های پدافند غیرعامل کشور
ب: وظایف عملیاتی
۱. سازماندهی، طرح‌ریزی، هدایت و راهبری عملیات پدافندی مقابله با تهدیدات نوین دشمن
۲. هدایت و راهبری مقابله با تهدیدات نوین (سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی، اقتصادی) با تشـکیل و سازماندهی قرارگاه‌های پدافند غیرعامل در موضوعات مرتبط با تهدید.
۳. هدایت، راهبری، مدیریت و کنترل سامانه‌های مرتبط با پدافند غیرعامل کشور در برابر تهدیدات نوین.
۴. ارتقاء آمادگی دستگاه‌های اجرایی برای تداوم چرخه تولید و خدمات در مقابله با انواع تهدیدات
۵. بکارگیری ظرفیت‌ها و منابع کشور در حوزه‌های مختلف برای انجام تمهیدات لازم پدافند غیرعامل
۶. فرهنگ‌سازی و آماده‌سازی دستگاه‌های اجرایی و استان‌های کشور برای کمک و اداره و هدایت مردم در شرایط بحرانی.

ماده۱۱ـ وظایف کمیته پدافند غیرعامل دستگاه‌های اجرایی و استان‌ها
۱ـ مسئولیت پدافند غیرعامل در دستگاه‌های اجرائی بعهده رئیس دستگاه اجرائی می‌باشد.
۲ـ مسئولیت پدافند غیرعامل در استان‌ها بعهده استانداران می‌باشد.
۳ـ رئیس دستگاه و استانداران می‌تواند یکی از معاونین خود را با اختیارات کافی بعنوان رئیس کمیته پدافند غیرعامل دستگاه منصوب و به سازمان معرفی نماید.
۴ـ بررسی و پیشنهاد سطح‌بندی و اولویت بندی مراکز و تأسیسات موجود و توسعه‌ای دستگاه اجرایی
۵ـ برنامه‌ریزی عملیاتی، راهبری و اجرای طرحها و پروژه‌های پدافند غیرعامل در چارچوب نظام فنی و اجرایی پدافند غیرعامل کشور
۶ـ تهیه اسناد راهبردی، برنامه‌ها، موافقت‌نامه طرحها، تأمین منابع مالی طرحهای پدافند غیرعامل دستگاه اجرایی
۷ـ ایجاد ساختار مناسب جهت انجام مأموریتهای پدافند غیرعامل در هماهنگی با سازمان
۸ـ کنترل و نظارت بر اعمال ضوابط و مقررات و دستورالعمل‌های ابلاغی پدافند غیرعامل در دستگاه اجرایی
۹ـ تهیه و تدوین استانداردها، آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های فنی و اجرایی دستگاه و نهادینه‌سازی آنها در ذات طرحهای توسعه و کالبدی
۱۰ـ آماده‌سازی دستگاه اجرایی و استان جهت اداره امور مردم و تأمین نیازهای ضروری در شرایط بحران
۱۱ـ انجام آموزش‌ها و پژوهشهای تخصصی در زمینه موضوعات پدافند غیرعامل مرتبط با  دستگاه اجرایی
۱۲ـ ارائه گزارش اقدامات، وقایع و حوادث ناشی از بحرانهای طبیعی و غیرطبیعی و تهدیدات متوجه دستگاه اجرایی به سازمان

ماده۱۲ـ حوزه فعالیت سازمان
دستگاه‌های اجرایی، بخش خصوصی، نهادهای عمومی غیردولتی و مردم نهاد، سازمان‌های کشوری و لشکری،
تبصره ـ در چارچوب دیپلماسی دفاعی کشور خدمات پدافند غیرعامل با تصویب کمیته دائمی قابل تسری به سایر کشورها خواهد بود.

ماده۱۳ـ رئیس سازمان
رئیس سازمان به عنوان بالاترین مقام اجرایی و نماینده قانونی سازمان بنا به پیشنهاد رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و با توشیح و با حکم مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا منصوب می‌گردد.

ماده۱۴ـ وظایف و اختیارات رئیس سازمان عبارت است از:
۱. اداره، راهبری، هدایت و اجرای مأموریت‌های سازمان
۲. اجرای رهنمودها و تدابیر ابلاغی ستاد کل نیروهای مسلح و مقام معظم فرماندهی کل قوا.
۳. تصویب برنامه و بودجه سازمان و ابلاغ آن جهت اجراء.
۴. عضویت و شرکت در جلسات هیأت دولت، مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی امنیت ملی
۵. عضویت در شوراهای عالی کشور شامل شورای ملی عتف، شورای عالی فضای مجازی، شورای عالی آمایش، شورای عالی ترافیک، شورای عالی سلامت، شورای عالی فرهنگی
۶. تصویب و ابلاغ برنامه‌های سالانه سازمان و دستگاههای اجرائی در چارچوب برنامه پنج ساله مصوب
۷. تهیه و تدوین آیین‌نامه‌های لازم و مرتبط با پدافند غیرعامل و ابلاغ به دستگاه‌های اجرایی جهت اجراء.
۸. تهیه تشکیلات و شرح وظایف تفصیلی سازمان و قرارگاه‌ها و مراکز وابسته.
۹. اجرای ضوابط، مقررات مصوب کمیته دائمی و صدور دستورالعمل‌های اجرایی لازم.
۱۰. اجرای سیاست‌ها و خط‌مشی‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های مصوب و ابلاغی کمیته دائمی پدافند غیرعامل.
۱۱. تهیه گزارش عملکرد موردی و سالیانه از اقدامات انجام شده در سازمان و دستگاه‌های اجرایی کشور و ارائه به کمیته دائمی.
۱۲. اجرای وظایف محوله در چارچوب قوانین و مقررات حاکم بر کشور.
۱۳. ارائه پیشنهاد نصب و عزل معاونین، فرماندهان قرارگاه‌های تابعه و مراکز وابسته.
۱۴. امضای کلیه مکاتبات، اسناد تعهدآور، قراردادها و انجام معاملات و صدور اجازه پرداخت در قالب اعتبارات و آیین‌نامه‌های مصوب.
۱۵. افتتاح حساب نزد بانک‌ها و مؤسسات مالی و اعتباری و نیز نگهداری حساب‌ها و حفظ و حراست از اموال و دارایی‌های منقول و غیرمنقول سازمان.
۱۶. طرح و اقامه دعوی و دفاع از هرگونه دعوی علیه سازمان در مراجع قضایی، اداری و ... با اختیار تعیین وکیل یا نماینده حقوقی و حق تفویض اختیار لازم به آنان در راستای حفظ از منابع سازمان.
تبصره۱ـ رئیس سازمان می‌تواند قسمتی از وظایف و اختیارات خود را به معاونان یا مدیران سازمان تفویض کند.

ماده۱۵ـ انتصابات
انتصاب جانشین و معاونین سازمان با پیشنهاد رئیس سازمان و تصویب رئیس ستاد کل نیروهای مسلح صورت می‌گیرد.

ماده۱۶ـ ساختار سازمانی
ساختار سازمانی مورد نیاز سازمان حداکثر تا سه ماه از تصویب این اساسنامه، توسط سازمان تهیه و به تأئید رئیس ستاد کل نیروهای مسلح خواهد رسید.
تبصره ـ آیین‌نامه اجرائی این بند توسط سازمان تهیه و به تأئید رئیس کمیته دائمی می‌رسد.

ماده۱۷ـ منابع انسانی
نیروی انسانی مورد نیاز سازمان براساس روش جاری ستاد کل نیروهای مسلح از منابع انسانی نیروهای مسلح، وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای زیر مجموعه دولت و بخش خصوصی تأمین گردد.

ماده۱۹ـ بودجه طرحهای پدافند غیرعامل
۱۹ـ۱. بودجه پدافند غیرعامل طرحهای جدید اعم از (طرحهای جدیدالاحداث، طرحهای توسعه، طرح تملک دارایی‌های سرمایه‌ای) مشمول قوانین و مقررات برنامه‌ای و بودجه‌ای کشور، براساس ساز و کارهای پیش‌بینی شده در آن قوانین از جمله بند (الف) ماده ۲۱۵ قانون برنامه پنجم توسعه تأمین اعتبار می‌شود. دولت و دستگاههای اجرایی ملزم به تأمین اعتبار مورد نیاز پدافند غیرعامل طرحهای مذکور در چارچوب مقررات و دستورالعملهای مربوط می‌باشند.
۱۹ـ۲. بودجه پدافند غیرعامل مراکز و تأسیسات ثقل و حائز اهمیت در دست بهره‌برداری کشور براساس مطالعات و برآوردهای انجام شده از سوی دستگاههای اجرایی مربوطه پیش‌بینی و در قالب طرحهای ردیف‌دار پدافند غیرعامل دستگاه در قانون بودجه لحاظ و تأمین اعتبار می‌شود.
۱۹ـ۳. دستگاه‌های اجرایی و شرکتهای دولتی تابعه مجازند بخشی از درآمدهای اختصاصی دستگاه از جمله: مازاد درآمدهای تکلیفی، درآمدهای داخلی، اعتبار فاقد ردیف و غیره خود را براساس مصوبه و مجوز کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور و نظارت سازمان پدافند غیرعامل کشور در طرح‌های پدافند غیرعامل مصوب هزینه نمایند.
۱۹ـ۴. شرکتهای خصوصی و شبه دولتی ملزم به تأمین اعتبار مورد نیاز جهت رعایت پدافند غیرعامل در زیرساختهای حائز اهمیت واگذار شده در قالب اصل ۴۴ قانون اساسی و ضوابط ایجاد آن زیرساخت‌ها در قالب بخش خصوصی از منابع داخلی شرکت می‌باشند.

ماده۲۰ـ بودجه جاری سازمان و دستگاههای تابعه آن
۲۰ـ۱. بودجه جاری سالانه سازمان در ردیف اعتبارات ستاد کل نیروهای مسلح برآورد و تأمین اعتبار می‌گردد.
۲۰ـ۲. بودجه جاری سالانه قرارگاه‌های عملیاتی و ساختارهای اجرایی پدافند غیرعامل در دستگاههای اجرایی توسط سازمان برآورد و جهت درج در لایحه بودجه کل کشور به معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری ارسال می‌شود.
۲۰ـ۳. بودجه مورد نیاز طرحهای ویژه و دارای طبقه‌بندی سازمان پدافند غیرعامل کشور توسط سازمان برآورد و در قالب طرح‌های ردیف‌دار ویژه به معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ارسال می‌شود.

ماده۲۱ـ دارایی‌های سازمان اعم از تأسیساتی و تجهیزاتی توسط ستاد کل نیروهای مسلح و مطابق با ضوابط و مقررات مربوطه تأمین می‌گردد.

ماده۲۲ـ مرجع پیشنهاد اصلاح، تغییر و تفسیر این اساسنامه، ستاد کل نیروهای مسلح می‌باشد که به تصویب مقام معظم رهبری می‌رسد.